Jedną z technik, które stosujemy przy obróbce metali skrawaniem jest toczenie. W tym procesie mamy do czynienia z ruchami obrotowymi, skośnymi, prostoliniowymi, krzywoliniowymi. Mając na uwadze względy technologiczne można natomiast wyróżnić ruchy główne robocze (czyli ruchy obrotowe obrabianego przedmiotu), pomocnicze robocze (ruchy liniowe narzędzia) oraz ustawcze (ruchy przygotowawcze, przygotowujące do ruchów powodujących pracę skrawaniem). Z uwagi na kierunek ruchu posuwowego względem osi obrotu przedmiotu można wyróżnić toczenie:
- wzdłużne (kierunek posuwu noża jest równoległy w stosunku od osi obrotu przedmiotu);
- poprzeczne (kierunek posuwu noża jest prostopadły w stosunku od osi obrotu przedmiotu);
- kopiowe (kierunek posuwu noża jest zgodny ze wzornikiem posuwu po dowolnej linii).
Zasada działania
W procesie toczenia główny ruch obrotowy wykonuje przedmiot obrabiany, który jest napędzany przez wrzeciono maszyny (tokarki, stołu w tokarkach karuzelowych), a ruch pomocniczy posuwowy wykonuje narzędzie. Złożenie tych ruchów powoduje względne przemieszczanie narzędzia względem powierzchni obrabianej. W przypadku powierzchni czołowej – ruch realizowany jest torem spiralnym, przy powierzchni cylindrycznej oraz stożkowej – po linii śrubowej. Na proces toczenia istotny wpływ mają ogólne parametry skrawania, czyli prędkość skrawania, głębokość skrawania i posuw oraz siła. Parametry te wraz z wykorzystaniem wysokiej jakości sprzętu technologicznego pozwalają na osiągnięcie pożądanych rezultatów.
Zastosowanie
Toczenie jest z reguły stosowane przy obrabianiu powierzchni zewnętrznych (obtaczanie) i wewnętrznych (wytaczanie). Niekiedy ten rodzaj obróbki może być wykorzystany do powierzchni czół (czołowe). Najczęściej ten rodzaj obróbki skrawaniem wybierany jest w celu pozyskania powierzchni walcowatych, stożkowych i kulistych.
